Gisteren stemde de Tweede Kamer over een aantal moties over de uitvoering van de Wmo. Op vrijdag 14 februari staat het rondetafelgesprek gepland met de vaste commissie voor VWS. Met belangstelling zal ik het gaan volgen. Het brengt ons in ieder geval steeds dichter bij de plenaire behandeling van het wetsvoorstel in de Tweede Kamer. Van Rijn heeft de nadrukkelijk wens om het wetsvoorstel in juli af te ronden door de Kamers.
Voorbereiding op beleid
Gemeenten zijn vanzelfsprekend al druk doende met de voorbereidingen op het te formuleren beleid. Zo moet een beleidsplan worden opgesteld (art. 2.1.2 Wmo 2015). Dit plan geeft de richting aan voor de regels van de Verordening en hoe het college ter uitvoering daarvan besluiten neemt of handelingen verricht (art. 2.1.3 Wmo 2015). Het plan heeft – gelet op de formulering – een andere status dan het huidige plan (art. 3 Wmo 2007). Thans zijn de kaders die de gemeente in het plan nastreeft richtinggevend voor de inhoud van de Verordening. Het is wel zo dat in de Verordening regels moeten staan hoe en op basis van welke criteria een cliënt in aanmerking komt voor een maatwerkvoorziening (art. 2.1.3 lid 2 onder a Wmo 2015). De inhoud van het plan mag niet strijdig zijn met de wet.
Verordening maatwerkvoorziening
De opdracht tot het vaststellen van een Verordening in artikel 2.1.3 Wmo 2015 bepaalt de ondergrens van wat in ieder geval moet worden geregeld. Het mag dus ook meer zijn. Verder regelt de wet een aantal kan-bepalingen. Dit betekent dat als de gemeente daarvoor kiest, deze keuzes in de Verordening moeten worden geregeld. De regering beschouwt het verlenen van een maatwerkvoorziening als hekkensluiter (MvT p. 148). Deze systematiek is niet anders dan in de Wmo 2007. Geïnteresseerden wijs op mijn artikel Wmo, sluitstuk van participatie in Sociaal Bestek.
Structuur en inhoud
Bij de voorbereidingen hoort zeker het nodige denkwerk over de structuur en de inhoud van de Verordening. Wat voor soort Verordening stellen we op? Welke structuur hanteren we daarbij? Hoe concreet schrijven we het op? Welk normenkader hanteren we? Wat komt voor delegatie in aanmerking en wat niet? Antwoorden op deze vragen zijn (deels) te vinden in de Wmo 2015 zelf omdat er – in tegenstelling tot de Wmo 2007 – meer kaders in staan. Ik ben een voorstander van een concrete gestructureerde benadering die aansluit bij het subsidiariteitsbeginsel van deze nieuwe wet. Verder adviseer ik gemeenten een leesbare en begrijpelijke Verordening op te stellen. Nu de Wmo 2015 een nieuwe wet is die op onderdelen wezenlijk verschilt van de Wmo 2007 lijkt een toelichting daarop onmisbaar.
Besluit nadere regels
Nadat deze keuze voor structuur en inhoud van de Verordening is bepaald kan voor het Besluit nadere regels eenzelfde benadering worden gehanteerd. Daarvoor is het wel van belang dat de delegatiebepalingen goed in de Verordening zijn geregeld.
Beleidsregels
Hoewel niet verplicht adviseer ik om gebruik te maken van de bevoegdheid om beleidsregels op te stellen (art. 4:81 Awb). Te meer omdat de Wmo 2015 impliceert dat het college een ruime mate van beoordelingsruimte heeft bij het uitvoeren daarvan. Of dat ook daadwerkelijk zo is, is de vraag. Het lijkt mij van belang zeker om willekeur in de uitvoering te voorkomen. Beleidsregels hebben de status van besluit (art. 1:3 lid 4 Awb). Dat betekent in ieder geval dat het bestuursorgaan serieus nagedacht moet hebben over de inhoud daarvan. Denk bijvoorbeeld aan activiteiten en normtijden voor begeleiding of hulp bij het huishouden en wanneer een client in aanmerking komt voor een persoonsgebonden budget. Daarbij ligt het voor de hand dat de beleidsregels ook voorzien in bijzondere gevallen (art. 4:84 Awb).
Studiedag De Verordening geordend
Ben je belast met de voorbereidingen of het opstellen van beleid? Dan mag je deze Studiedag niet missen. Je krijgt antwoord op veel vragen. Je krijgt juridische aandachtspunten mee. Je kunt eigen ideeën of concept-Verordening daarmee vergelijken. Je kunt daarover discussiëren met andere vakgenoten. Van de Studiedag is een beschrijving gemaakt. Direct inschrijven kan ook.